[รู้ทันโรค] วิธีสังเกตอาการกระเพาะปัสสาวะอักเสบ มีลักษณะอย่างไร ? และแนวทางการรักษามีอะไรบ้าง ?

อาการกระเพาะปัสสาวะอักเสบ การติดเชื้อทางเดินปัสสาวะ หมายถึงอะไร ?

โรคติดเชื้อทางเดินปัสสาวะ อาจเป็นโรคที่ไม่รุนแรงแต่พบได้บ่อย โดยเฉพาะในผู้หญิงที่มีท่อปัสสาวะสั้นกว่าผู้ชาย จึงพบว่า ผู้หญิง 60% เคยติดเชื้อทางเดินปัสสาวะ อย่างน้อยหนึ่งครั้งในชีวิต และมีผู้หญิงติดเชื้อทางเดินปัสสาวะ ประมาณ 10% ทุกปี โดยอาจมีอาการกระเพาะปัสสาวะอักเสบ, ปัสสาวะบ่อย, ปัสสาวะเป็นหนอง หรือปนเลือด อาจทำให้เกิดไตวายเฉียบพลันหากไม่ได้รักษา บางคนอาจใช้ยาปฏิชีวนะเพียงอย่างเดียว แต่บางคนเลือกเสริม ด้วยการใช้สมุนไพรรักษากระเพาะปัสสาวะอักเสบร่วมด้วย


อาการกระเพาะปัสสาวะอักเสบ การติดเชื้อทางเดินปัสสาวะ หมายถึงอะไร ?

1. การติดเชื้อทางเดินปัสสาวะ หมายถึงอะไร ?

การติดเชื้อทางเดินปัสสาวะ (Urinary Tract Infection, UTI) มักเกิดจากเชื้อEscherichia coli (E.Coli) ที่พบได้ในอุจจาระถึง 70-83% ส่วนใหญ่เกิดการติดเชื้อ จากอวัยวะส่วนล่างย้อนขึ้นข้างบน แต่บางกรณีอาจเกิดตามหลัง การติดเชื้อในกระแสเลือดได้ ทำให้มีการอักเสบของเยื่อบุทางเดินปัสสาวะ ที่เชื่อมต่อกันทั้งระบบ แต่อาจมีอาการเด่นที่อวัยวะใดอวัยวะหนึ่งได้ เช่น


อาการกระเพาะปัสสาวะอักเสบ การติดเชื้อทางเดินปัสสาวะ หมายถึงอะไร ?
  • กรวยไตอักเสบแบบเฉียบพลัน (Acute pyelonephritis) ทำให้มีไข้หนาวสั่น, ปัสสาวะเป็นหนอง และปวดบั้นเอวได้
  • ท่อปัสสาวะอักเสบ (Urethritis) อาจพบในผู้ชายได้มากกว่า เพราะมีท่อปัสสาวะยาวกว่า เช่น โรคหนองในเทียม
  • กระเพาะปัสสาวะอักเสบ (Cystitis) พบได้บ่อยในผู้หญิง ทำให้มีอาการเจ็บปวด ขณะปัสสาวะได้

2. ประเภทของกระเพาะปัสสาวะอักเสบ

2.1 การติดเชื้อกระเพาะปัสสาวะ แบบไม่ซับซ้อน (Uncomplicated Cystitis)

หมายถึงมีการติดเชื้อกระเพาะปัสสาวะ ที่ไม่มีความผิดปกติของโครงสร้างระบบปัสสาวะ หรือประสาทที่ควบคุมการทำงาน อาจเกิดตามหลังการมีเพศสัมพันธ์ หรือมีการรักษาความสะอาดที่บกพร่องได้

2.2 การติดเชื้อกระเพาะปัสสาวะ แบบซับซ้อน (Complicated Cystitis)


อาการกระเพาะปัสสาวะอักเสบ การติดเชื้อทางเดินปัสสาวะ หมายถึงอะไร ?

หมายถึงมีการติดเชื้อกระเพาะปัสสาวะ ที่มีความผิดปกติของโครงสร้างระบบปัสสาวะ หรือประสาทที่ควบคุมการทำงาน เช่น โรคถุงน้ำที่ไต (Autosomal Dominant Polycystic Kidney Disease, ADPKD), มีนิ่วในไต (Kidney stones), มีโรคภูมิคุ้มกันบกพร่อง, โรคเบาหวาน, เป็นผู้ป่วยที่คาสายสวนปัสสาวะอยู่ หรือเป็นการติดเชื้อแบคทีเรีย ชนิดที่พบได้เฉพาะในโรงพยาบาล

2.3 การติดเชื้อทางเดินปัสสาวะซ้ำ (Recurrent Urinary Tract Infection)

ปกติการติดเชื้อทางเดินปัสสาวะในผู้หญิง ไม่ต้องตรวจหาสาเหตุเพิ่มเติมตั้งแต่การติดเชื้อครั้งแรก เหมือนในผู้ชาย แต่หากมีการติดเชื้อทางเดินปัสสาวะ 2 ครั้งใน 6 เดือน หรือ 3 ครั้งใน 1 ปี จำเป็นต้องทำการหาสาเหตุอื่นเพิ่มเติม เช่น เนื้องอกมดลูก, มะเร็งปากมดลูก เป็นต้น

3. 5 อาการกระเพาะปัสสาวะอักเสบ


อาการกระเพาะปัสสาวะอักเสบ การติดเชื้อทางเดินปัสสาวะ หมายถึงอะไร ?
  • ปวดแสบเวลาปัสสาวะ (Dysuria) รู้สึกเจ็บหรือเสียวขณะปัสสาวะ ทำให้ต้องค่อย ๆ เบ่งปัสสาวะออกมา
  • ปวดท้องน้อย (Suprapubic pain) โดยเฉพาะขณะออกแรงเบ่งปัสสาวะ
  • ปัสสาวะบ่อย (Frequency) เนื่องจากมีการอักเสบของเยื่อบุกระเพาะปัสสาวะ ทำให้เกิดการกระตุ้นกล้ามเนื้อและระบบประสาท จึงมีการบีบตัวของกระเพาะปัสสาวะ เพื่อขับน้ำปัสสาวะจนบ่อยมากกว่าปกติ
  • ปัสสาวะราด (Urgency urinary incontinence) หนึ่งในอาการกระเพาะปัสสาวะอักเสบ ที่รบกวนการใช้ชีวิตประจำวันอย่างมาก เกิดจากกระเพาะปัสสาวะถูกกระตุ้นและทำงานไวเกิน ทำให้มีการกระตุ้นให้ปล่อยปัสสาวะ แม้ปริมาณน้ำปัสสาวะจะไม่ถึงระดับที่ควรกระตุ้น ทำให้เกิดการปัสสาวะที่ไม่สามารถควบคุมได้ (Involuntary Urination) 
  • ปัสสาวะปนเลือด (Hematuria) บางครั้งอาจพบเลือดปนในปัสสาวะได้ เนื่องจากมีการระคายเคืองของเยื่อบุทางเดินปัสสาวะ
  • หากการติดเชื้อรุนแรงอาจพบว่า มีไข้สูง, หนาวสั่น, ปัสสาวะเป็นหนองร่วมด้วยได้

4. แนวทางการรักษากระเพาะปัสสาวะอักเสบ

หากสงสัยว่า กระเพาะปัสสาวะอักเสบหายเองได้ไหม ? กระเพาะปัสสาวะอักเสบกินยาอะไรดี ? คำตอบค่อนข้างชัดเจนว่า โอกาสที่จะหายเองเป็นไปได้ยาก คงต้องได้รับยาที่สามารถฆ่าเชื้อได้ เพราะโรคนี้เกิดจากการติดเชื้อ จึงควรพบแพทย์เพื่อทำการวินิจฉัย ร่วมกับตรวจปัสสาวะยืนยันเชื้อ เพื่อประโยชน์ในการปรับยารักษา กรณีที่เป็นเชื้อดื้อยา หรือเป็นการติดเชื้อกระเพาะปัสสาวะแบบซับซ้อน ซึ่งสมาคมศัลยแพทย์ทางเดินปัสสาวะแห่งสหรัฐอเมริกา (American Urological Association) ได้แนะนำแนวทางการรักษาไว้ดังนี้

4.1 การติดเชื้อกระเพาะปัสสาวะ แบบไม่ซับซ้อน (Uncomplicated Cystitis)

  • Fosfomycin 3 กรัม ครั้งเดียว
  • Bactrim® (Trimethoprim/Sulfamethoxazole) ครั้งละ 1 เม็ด เช้า-เย็น นาน 3 วัน และสังเกตอาการ หากไม่ดีขึ้นต้องพิจารณาปรับยา
  • กรณีเชื้อดื้อยาข้างต้น ให้ใช้ Ciprofloxacin (250 มก.) ครั้งละ 1 เม็ด เช้า-เย็น นาน 3 วัน

4.2 การติดเชื้อกระเพาะปัสสาวะ แบบซับซ้อน (Complicated Cystitis) ในผู้หญิง

  • Ciprofloxacin (500 มก.) ครั้งละ 1 เม็ด เช้า-เย็น นาน 7 วัน
  • Levofloxacin (750 มก.) ครั้งละ 1 เม็ด วันละครั้ง นาน 5 วัน
  • Bactrim® (Trimethoprim/Sulfamethoxazole) ครั้งละ 1 เม็ด เช้า-เย็น นาน 14 วัน
  • บางรายอาจได้รับยาปฏิชีวนะแบบฉีด 1 ครั้งเมื่อเริ่มรักษาด้วย

4.3 การติดเชื้อกระเพาะปัสสาวะในผู้ชาย

การติดเชื้อกระเพาะปัสสาวะในผู้ชายพบได้ไม่บ่อย แต่ถ้าหากมีอาการกระเพาะปัสสาวะอักเสบ หรือได้รับการวินิจฉัยว่า มีการติดเชื้อทางเดินปัสสาวะ ต้องทำการตรวจเพิ่มด้วยเสมอ ซึ่งมักมีความสัมพันธ์กับความผิดปกติของต่อมลูกหมาก ดังนั้นการติดเชื้อในผู้ชาย จึงนับเป็น การติดเชื้อกระเพาะปัสสาวะแบบซับซ้อน (Complicated Cystitis) เสมอ โดยต้องใช้เวลารักษานาน 7-14 วัน ขึ้นอยู่กับการตอบสนองต่อยาปฏิชีวนะ

  • Bactrim® (Trimethoprim/Sulfamethoxazole 160/800) ครั้งละ 1 เม็ด เช้า-เย็น
  • Levofloxacin (500 มก.) ครั้งละ 1 เม็ด วันละครั้ง
  • Ciprofloxacin (500 มก.) ครั้งละ 1 เม็ด เช้า-เย็น

อาการกระเพาะปัสสาวะอักเสบ การติดเชื้อทางเดินปัสสาวะ หมายถึงอะไร ?

นอกจากการใช้ยาปฏิชีวนะ เพื่อฆ่าเชื้อโดยตรงแล้ว อาจใช้ร่วมกับสมุนไพรรักษากระเพาะปัสสาวะอักเสบจากยูเฮอร์เบิล (Uherbal) ที่จะช่วยดูแลอาการปัสสาวะขัด, ปัสสาวะลำบาก, ปัสสาวะบ่อย, ปัสสาวะราด, ปัสสาวะไม่สุด, กลั้นปัสสาวะไม่อยู่, ปัสสาวะมีเลือดปน ช่วยให้คุณใช้ชีวิตประจำวันได้เป็นปกติมากขึ้น

สรุป


อาการกระเพาะปัสสาวะอักเสบ การติดเชื้อทางเดินปัสสาวะ หมายถึงอะไร ?

อาการกระเพาะปัสสาวะอักเสบ เป็นโรคหนึ่งในกลุ่มโรคการติดเชื้อทางเดินปัสสาวะ (UTI) ซึ่งพบได้บ่อยในผู้หญิง แต่อาจพบได้ในผู้ชายที่มีความผิดปกติ ของโครงสร้างบางอย่างในระบบปัสสาวะ ทำให้มีอาการปวดแสบเวลาปัสสาวะ, ปวดท้องน้อย, ปัสสาวะบ่อย, ปัสสาวะราด, ปัสสาวะปนเลือด นอกจากการใช้ยาฆ่าเชื้อแล้ว การใช้ยาสมุนไพรรักษากระเพาะปัสสาวะอักเสบจากยูเฮอร์เบิล (Uherbal) เป็นอีกทางเลือกหนึ่งที่จะช่วยดูแลอาการต่าง ๆ ช่วยให้คุณได้ใช้ชีวิตอย่างมีความสุขอีกครั้ง

ใส่ความเห็น

อีเมลของคุณจะไม่แสดงให้คนอื่นเห็น ช่องข้อมูลจำเป็นถูกทำเครื่องหมาย *